Przekonania jaki mają związek z Twoim poczuciem spełnienia?
Przekonania to subiektywne myśli, w które nie tylko wierzymy, ale też uznajemy, że są prawdziwe. Dotyczą one opinii o nas samych, o otaczającej nas rzeczywistości, o ludziach, z którymi się spotykamy. Ich podstawowym zadaniem jest zapewnienie nam orientacji w świecie. Sprawiają, że rozumiemy obserwacje, doświadczenia i informacje, które zbieramy każdego dnia. Mają one względnie trwały charakter, dzięki czemu możemy sprawniej funkcjonować. Gdyby nasz obraz świata i nas samych co chwilę ulegał zmianie, to niczego nie moglibyśmy być pewni, a rzeczywistość wokół nas wydawałaby się chaosem. Jakiekolwiek przewidywanie i planowanie nie miałoby najmniejszego sensu. Przekonania porządkują ten chaos, tworząc pewnego rodzaju mapę rzeczywistości, którą znacznie łatwiej nam zrozumieć i ogarnąć.
Jak powstają przekonania?
Początkiem każdego przekonania jest doświadczenie lub seria doświadczeń, na podstawie których formułujemy pewne uogólnienia. Doświadczeniom tym towarzyszą zazwyczaj konkretne emocje pozytywne (np. duma, pewność siebie, zadowolenie, radość) lub negatywne (np. smutek, wstyd, lęk, niepewność) oraz reakcje fizjologiczne (np. ból, napięcie lub rozluźnienie mięśni, przyspieszony oddech lub bicie serca, uczucie ciężkości w żołądku, nadmierne pocenie się).
W tworzenie przekonań zaangażowane są zatem nasze emocje, ciało i umysł. Z tego powodu próba zmiany przekonań tylko za pomocą logiki i zdrowego rozsądku, często nie przynosi oczekiwanego rezultatu. Znacznie lepsze rezultaty przyniesie uwzględnienie w procesie emocji i sprzężonych z nimi reakcji naszego ciała.
Skąd biorą się nasze przekonania?
Przekonania, które mamy w naszym życiu powstają jako połączenie tego wszystkiego co ma na nas wpływ, a więc głównie kilku źródeł – rodziny, szkoły, znajomych, religii i kultury. Najmocniej zakorzenione przekonania to oczywiści te, które były wzmacniane przez wszystkie te źródła. Możemy przyjąć, że przekonania wynikają z tego, kim się otaczamy, a szczególnie w jaki sposób te osoby myślą i w co wierzą. Wiele naszych przekonań pochodzi jeszcze z dzieciństwa. Jako dzieci wierzymy bezgranicznie rodzicom i przyjmujemy od nich przekonania absolutnie ich nie kwestionując. Często te przekonania tak bardzo w nas wrastają, że nie przychodzi nam do głowy ich zakwestionowanie nawet o okresie nastoletniego buntu. Mówimy czasem, że jesteśmy średnia osób, którymi się otaczamy.
Rzeczywistość czy fikcja?
Raz uformowane i nieświadomie lub świadomie przyjęte przekonanie jest jednym z tzw. filarów percepcyjnych. Oznacza to, że nasza uwaga zaczyna działać selektywnie. Wybieramy z otoczenia to, co pasuje do naszych przekonań i równocześnie odrzucamy to co z nimi zgodne nie jest. Co ciekawe ta selekcja dokonuje się już na poziomie nieświadomym i to w takim stopniu, że dociera do nas najczęściej to, co odpowiada naszym oczekiwaniom.
Co więcej, nasz organizm zachowuje się tak, jakby nie odróżniał faktów od fikcji, rzeczywistości fizycznej od wyobrażeń na jej temat. Najlepszym przykładem jest tu kinematografia. Oglądając film wiemy, że mamy do czynienia z fikcją, a mimo to oglądając filmy wzruszamy się i płaczemy, przeżywamy stres, napięcie, strach, oburzenie itd. Organizm reaguje tak, jakby to wszystko działo się naprawdę – zwiększa się ciśnienie krwi, tętno, pocenie się, wzrasta napięcie mięśni, a także ilość cukru i adrenaliny we krwi. Nasze wewnętrzne filmy działają podobnie, nawet gdy wyświetlamy je sobie na poziomie nieświadomym. Projekcja tego filmu powoduje u nas konkretne emocje.
Czy to w co wierzymy może nas ograniczać?
Jedno przekonanie może spowodować wiele różnych konsekwencji. Przekonania to określone prawdy, w które wierzysz. To właśnie te prawdy decydują o tym, że żyjesz w określony sposób. W życiu bowiem najczęściej jest tak, że działamy automatycznie. Nie przyglądamy się naszym przekonaniom – po prostu w nie wierzymy. Dopiero kiedy coś zaczyna układać się nie po naszej myśli i to w sposób, który wydaje się sprzeczny z tym w co wierzymy, zaczynamy mocniej się temu przyglądać.
Może być ograniczające w tym sensie, że nie pomaga nam się posuwać do przodu i sięgać po nowe możliwości. Powoduje też emocje, które kompletnie nam w życiu nie pomagają.
I teraz zadaj sobie, proszę, pytanie, czy to w co wierzysz – pomaga Ci w życiu?
Załóżmy, że od zawsze wierzysz, że „jak sobie pościelisz, tak się wyśpisz”. Zobacz, jak to przekonanie determinuje Twoją przyszłość. Oczywiście, nie ma nic złego w tym przekonaniu. Natomiast chcę Ci pokazać w jaki sposób jedna prawda, w którą wierzysz, wpływa na całe Twoje życie. Zachęcam Cię, żebyś przyjrzała się temu w co wierzysz, bo z tego wynika wiele rzeczy w Twoim życiu. Zachęcam Cię również, żebyś trochę się ze sobą pospierała i podważyła to w co wierzysz. Może przekonasz samą siebie do tego, że wiara w niektóre sądy, które masz w głowie, nie jest najlepszym pomysłem i lepiej się tego pozbyć.
W mojej pracy fascynującym elementem jest dla mnie przyglądanie się temu, w co wierzą ludzie z którymi pracuję. Dzięki temu rozumiem dlaczego zachowują się tak, a nie inaczej i skąd wynikają ich decyzje. Fascynujące jest również to, jak zmienia się ich działanie, podejmowane decyzje, gdy sami też zaczynają to rozumieć.
W coachingu ten proces nazywa się “lustrem” (ang. mirroring), czyli odzwierciedleniem tego, co widzimy w drugiej osobie. Często, będąc w procesie życia i codziennego biegu, nie mamy świadomości, że pewne rzeczy, które funkcjonują w naszym życiu, z czegoś wynikają. Dlatego warto podjąć współpracę z kimś, kto będzie potrafił przyjrzeć się temu, w co wierzymy i pokaże nam konsekwencje. Jeżeli rozumiesz, co jest Twoim przekonaniem i wiesz, jakie są jego konsekwencje, to masz szansę dokonywania świadomych decyzji.
